4 kwietnia Inspektorat Uzbrojenia poinformował o podpisaniu z Zakładami Mechanicznymi Tarnów (ZMT) wieloletniej umowy, obejmującej w latach 2017-2019 dostawy 2494 zmodernizowanych karabinów maszynowych UKM-2000P zasilanych nabojem 7,62 mm x 51 NATO. Wartość kontraktu wynosi 167 098 000 zł (132 810 569,05 zł bez VAT). Zakup broni wsparcia strzelającej amunicją standardu NATO jest elementem procesu wymiany nieperspektywicznych karabinów maszynowych PK/PKM, które zasilane są rosyjskim nabojem 7,62 mm x 54R w taśmie nierozsypnej. Dostawa UKM-2000P ma zabezpieczyć etatowe potrzeby formowanych obecnie pododdziałów Wojsk Obrony Terytorialnej (WOT).

Zamówienie obejmujące dostawy blisko 2,5 tysiąca karabinów maszynowych jest największe od 1990, jakie uzyskał producent broni wsparcia w Polsce. Wykonanie umowy wymusi zatrudnienie nowych pracowników, zakupy dodatkowych maszyn, całkowitą zmianę aranżacji linii produkcyjnych i zwiększenie liczby zmian

Zamówienie obejmujące dostawy blisko 2,5 tysiąca karabinów maszynowych jest największe od 1990, jakie uzyskał producent broni wsparcia w Polsce. Wykonanie umowy wymusi zatrudnienie nowych pracowników, zakupy dodatkowych maszyn, całkowitą zmianę aranżacji linii produkcyjnych i zwiększenie liczby zmian

UKM-2000P to podstawowa broń wsparcia na szczeblu drużyny w Wojsku Polskim. W tej roli zastępuje rosyjskie PK/PKM. Konstrukcja została wprowadzona do uzbrojenia poleceniem GZL-P4 SG WP nr 73/GZL-P4 z 7 listopada 2005. Prace nad uniwersalnym karabinem maszynowym rozpoczęły się w 1998 w ramach programu Rod, a badania kwalifikacyjne UKM-2000 zaliczył z wynikiem pozytywnym w 2004 (stąd zgodnie z wcześniejszymi nazwami, formalnie broń powinna mieć oznaczenie „km wz. 2004 Rod”).

W skład systemu broni UKM-2000 wchodzą: UKM-2000P (Piechoty) ze stałą, drewnianą kolbą (masa 8,4 kg, lufa długości 547 mm) wykorzystywany jako erkaem; UKM-2000D (Desantowy) z drewnianą kolbą składaną na prawą stronę (547-mm lufa, masa 8,9 kg); oraz UKM-2000C (Czołgowy), będący odmianą pokładową wyposażoną w elektrospust (636-mm lufa, masa 10,7 kg). Ten ostatni trafił do wież kto Rosomak M1/M1M. Projektowano je jako zamienniki dla radzieckich konstrukcji : pierwszy i drugi – ukaemu PK/PKM, trzeci czołgowego PKT.

W Wojsku Polskim jest obecnie około 1,2 tysiąca UKM-2000. Do końca 2011 ZMT dostarczyły ich dokładnie tysiąc w trzech odmianach (nie licząc 30 egzemplarzy serii próbnej powstałych w 2004). Najwięcej, 655 powstało wersji piechoty UKM-2000P, 337 UKM-2000C i 8 UKM-2000D. Następna umowa, podpisana w maju 2011, obejmowała dostawy 239 UKM-2000P. Były to ostatnie karabiny w niezmodernizowanej postaci, jakie odebrała armia.

Zmiany w UKM-2000 zmod. obejmowały m.in. komorę zamkową, donośnik, zamek, urządzenie wylotowe, wyrzutnik, wprowadzenie amortyzatora suwadła, umożliwienie strzelania amunicją ślepą bez dodatkowej wkładki, lufę wykonaną w nowej technologii z nowym rodzajem urządzenia wylotowego, odmienną kolbę oraz zespół szyn przednich z chwytem

Zmiany w UKM-2000 zmod. obejmowały m.in. komorę zamkową, donośnik, zamek, urządzenie wylotowe, wyrzutnik, wprowadzenie amortyzatora suwadła, umożliwienie strzelania amunicją ślepą bez dodatkowej wkładki, lufę wykonaną w nowej technologii z nowym rodzajem urządzenia wylotowego, odmienną kolbę oraz zespół szyn przednich z chwytem

UKM-2000P przeszedł swój chrzest bojowy na misji w Iraku i Afganistanie. Tam też pojawiły się pierwsze uwagi dotyczące ergonomii i funkcjonalności broni. Żołnierze narzekali przede wszystkim na brak możliwości regulacji długości kolby. Po blisko dekadzie służby karabinu maszynowego Ministerstwo Obrony Narodowej także zaczęło rozważać kwestię wprowadzenia do broni zmian. Przez ten czas poznano dobre i złe strony karabinu maszynowego. Same Zakłady Mechaniczne wyszły w tym przypadku z inicjatywą i rozpoczęły prace nad głęboką modyfikacją UKM-2000. Prowadzono je z własnych środków, wykorzystując doświadczenia zebrane podczas użytkowania bojowego i w trakcie szkolenia w Polsce.

Pierwotnie zakładano wprowadzenie do konstrukcji 19 zmian, ostatecznie zdecydowano się na 26. Do zmodyfikowanego karabinu wprowadzono 69% nowych zespołów i elementów, pozostawiając 14% pochodzących z UKM-2000 oraz 17% z PKM. Obejmowały m.in. komorę zamkową, donośnik, zamek, urządzenie wylotowe, wyrzutnik, wprowadzenie amortyzatora suwadła, umożliwienie strzelania amunicją ślepą bez dodatkowej wkładki, lufę wykonaną w nowej technologii z nowym rodzajem urządzenia wylotowego, odmienną kolbę oraz zespół szyn przednich z chwytem. Koszt prac modyfikacyjnych to 2,5 mln zł, w trakcie których zużyto ponad 74 tys. nabojów (podczas badań i przy testowaniu modelu).

W zmodyfikowanym karabinie maszynowym wprowadzono 69% nowych zespołów i elementów, pozostawiając 14% pochodzących z UKM-2000P oraz 17% z PKM. Koszt prac modyfikacyjnych to 2,5 mln zł, w trakcie których zużyto ponad 74 tys. nabojów (podczas badań i przy testowaniu modelu) / Zdjęcia i rysunki: ZMT

W zmodyfikowanym karabinie maszynowym wprowadzono 69% nowych zespołów i elementów, pozostawiając 14% pochodzących z UKM-2000P oraz 17% z PKM. Koszt prac modyfikacyjnych to 2,5 mln zł, w trakcie których zużyto ponad 74 tys. nabojów (podczas badań i przy testowaniu modelu) / Zdjęcia i rysunki: ZMT

Badania broni zakończyły się 27 sierpnia 2015 i obejmowały one także testy ergonomiczności, odbywające się na garnizonowej strzelnicy w Wesołej. Po ich zakończeniu weszła w życie podpisana w maju 2015 umowa czteroletnia (2015-2018) o wartości 24,76 mln zł (16,05 mln zł bez VAT), obejmująca dostawy 378 zmodyfikowanych UKM-2000P. Pierwsze karabiny z tej partii trafiły do Wojska Polskiego w czerwcu 2016.

Po zakończeniu nowej umowy planowane jest zmodyfikowanie wcześniej wyprodukowanych 1,2 tys. UKM-2000 do nowego standardu. Co więcej, ZMT pracują obecnie nad wprowadzeniem poprawionego wzoru kolby, o zmniejszonej masie w stosunku do obecnie trafiających do armii konstrukcji. Wojsko Polskie nie jest też już jedynym użytkownikiem UKM-2000P na świecie. Karabiny maszynowe tego typu zostały też dostarczone do nigeryjskich wojsk lotniczych. Zakłady Mechaniczne Tarnów kończą obecnie prace nad modernizacją czołgowej odmiany UKM-2000C.