Snajperzy dostali Kije

25 stycznia na profilu w portalu społecznościowym 15. Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej pojawiły się zdjęcia snajperów (nadal określanych w Wojsku Polskim mianem strzelców wyborowych) podczas zgrupowania taktyczno-ogniowego 16. Dywizji Zmechanizowanej. Ćwiczenie miało na celu sprawdzenie umiejętności strzeleckich i działania taktycznego. Ciekawostką było ujawnienie na fotografiach wielokalibrowego karabinu snajperskiego SAKO TRG M10. To pierwsze znane zdjęcie tej broni w Wojsku Polskim.

Warto przypomnieć, że 30 września 2015 rozpoczęło się postępowanie 8,6 mm powtarzalny karabin wyborowy na nabój wzmocniony wraz z amunicją i systemem celowników o kryptonimie Kij. Obejmowało dostawy 150 wielokalibrowych konstrukcji snajperskich.

Do przetargu, obok Zakładów Mechanicznych Tarnów wraz z IMS Griffin (służącym jako poddostawca celowników Hensoldt i amunicji MEN) z karabinem Alex-338, przystąpiło kilku krajowych przedstawicieli zagranicznych producentów. Cenzin zaproponował amerykański karabin Barrett MRAD (NZDF wybrały M107A1 i MRAD, 2017-10-21), UMO – Remington MSR (zwycięzcę amerykańskiego programu Precision Sniper Rifle), a M.K. Szuster model Accuracy International AXMC (Łotewskie zakupy, 2018-01-02).

W własnym imieniu startowało SAKO, oferujące karabin TRG M10 (Bestsellerowy Tikka T3x TAC A1, 2017-09-26; Zmodyfikowane SAKO TRG-22, 2017-06-01). Finowie, ze względu na brak wymaganych koncesji nie mogli jednak sprzedać broni bezpośrednio, stąd pojawienie się w przetargu przedsiębiorstwa IBCOL Polska, czyli polskiej filii niemieckiej spółki IBCOL Technical Services. Służyło ono tylko i wyłącznie jako pośrednik.

23 listopada 2016 dokonano wyboru najkorzystniejszej oferty – jedynej, której nie odrzucono. 16 grudnia 2016 z IBCOL Polska podpisano umowę o wartości 32,9 mln zł (z VAT). Dostawa i odbiór techniczny karabinów snajperskich SAKO TRG M10, wybranych w ramach programu Kij, zakończyła się na przełomie września i października 2017. Wojsko Polskie kupiło broń dostosowaną do amunicji 8,6 mm x 70/.338 Lapua Magnum z zestawem do konwersji do naboju 7,62 mm x 51/.308 Winchester. Ta ostatnia ma służyć do szkolenia i właśnie w tej konfiguracji pokazano nowy karabin snajperski.

Analiza

Powtarzalny, wielokalibrowy karabin snajperski SAKO TRG M10 zadebiutował podczas londyńskich targów DSEI we wrześniu 2011. Konstrukcja została opracowana pod kątem amerykańskiego programu Precision Sniper Rifle (PSR), broni precyzyjnej dla snajperów jednostek specjalnych.

TRG M10 bazuje na rozwiązaniach wcześniejszego TRG-42 do amunicji 8,6 mm x 70. Broń składa się z siedmiu podstawowych zespołów: zamka, lufy, kolby, komory zamkowej i spustowej, mechanizmu spustowego, łoża i magazynka. Konstrukcja karabinu pozwala, po wymianie luf, zamków i magazynków na dostosowanie broni do amunicji 7,62 mm x 51/.308 Winchester, 7,62 mm x 67/.300 Winchester Magnum i 8,6 mm x 70/.338 Lapua Magnum.

Komora zamkowa TRG M10 jest stalowa i mieści na grzbiecie odcinek uniwersalnej szyny montażowej NATO Accessory Rail (NAR) z mikroskosem 20/30 MOA. Komorę spustową wykonano ze stopu aluminium, mieści też gniazdo magazynka. Dźwignia bezpiecznika została ulokowana przed językiem spustowym, w przedniej części osłony spustu, przed osłoną znajduje się zatrzask magazynka. Magazynek do amunicji 7,62 mm x 51 mieści 11 nabojów, a do 8,6 mm x 70 – osiem. Zewnętrze wymiary wszystkich kadłubów magazynków są identyczne. 

Zamek wyposażony został w trzy rygle rozmieszczone co 60 stopni. Kuta na zimno lufa wzdłużnie żłobiona w środkowej części dla zmniejszenia masy, zakończona jest gwintem 18×1 pozwalającym na montaż urządzeń wylotowych. Mechanizm spustowy wyposażono w dwuoporowy spust o sile nacisku regulowanej w zakresie 1,2-2,1 kg. Aluminiowy zespół szyn pełniący rolę łoża wyposażono w dwa długie odcinki szyn montażowych, na górze i dole, jak też trzy punkty mocowania krótszych odcinków szyn z boków. TRG M10 ma kolbę składaną na prawą stronę komory zamkowej z regulowaną długością stopki i podniesienia poduszki podpoliczkowej. W jej dolnej części znajduje się uniwersalna szyna montażowa służąca do mocowania podpory tylnej.

Pod łożem, przed gniazdem magazynka ulokowana jest maskownica, kryjąca w sobie trzy klucze, dzięki którym można dokonać podstawowych operacji – jak odkręcenia łoża, regulacji kolby czy mechanizmu spustowego. Producent nie zachęca do wymiany lufy w warunkach polowych, ale dostarcza do tego specjalny klucz, luzujący jej tuleję.

Wszystkie najważniejsze wymienne zespoły są specjalnie i wyraźnie oznaczane: lufy i zamki pierścieniami na obwodzie, zaś magazynki odpowiednią liczbą okręgów wytłoczonych na bocznych ściankach plastykowego dna. Jeden pierścień/okrąg symbolizuje amunicję 7,62 mm x 51, a trzy 8,6 mm x 70. Wszystko po to, aby strzelec mógł wizualnie, a nawet za pomocą dotyku, odróżnić od siebie zespoły do innego kalibru.