7 stycznia rzecznik prasowy Japońskich Powietrznych Sił Samoobrony (Kōkū Jieitai) poinformował o planach wycofania wszystkich trzynastu samolotów rozpoznawczych RF-4E Phantom II i rozformowania jedynej eskadry taktycznej wyposażonej w nie do marca 2020.

Trzynaście RF-4E/EJ Kai z 501. Eskadry Rozpoznania Taktycznego zostaną wycofane, a związek taktyczny rozformowany do marca 2020. Zadania rozpoznawcze przejmą samoloty 5. generacji F-35 Lightning II.

Trzynaście RF-4E/EJ Kai z 501. Eskadry Rozpoznania Taktycznego zostaną wycofane, a związek taktyczny rozformowany do marca 2020. Zadania rozpoznawcze przejmą samoloty 5. generacji F-35 Lightning II.

Wycofanie 40-letnich samolotów noszących lokalne oznaczenia RF-4EJ Kai i RF-4E Kai, ma związek z wdrażaniem samolotów wielozadaniowych 5. generacji F-35A Lightning II, które całkowicie zastąpią ich zadania. Pierwszy F-35A został przekazany Kōkū Jieitaiw bazie lotniczej Misawa 26 stycznia bieżącego roku. Łącznie, z planowanymi F-35B Morskich Sił Samoobrony (Kaijō Jieitai), japoński potencjał samolotów 5. generacji ma wzrosnąć do łącznie 142 egzemplarzy (F-35B dla Japonii?, 2018-11-27).

501. Eskadra Rozpoznania Taktycznego (dai-go-hyaku-ichi-hikoutai), do której są przypisane wycofywane samoloty, została sformowana 1 grudnia 1961 w bazie lotniczej Hyakuri w pobliżu miejscowości Omitama w prefekturze Ibaraki na wyspie Honsiu. Początkowo do zadań rozpoznawczych używano samolotów North American RF-86F Sabre, a w 1972 zdecydowano o ich zastąpieniu RF-4E i zmodernizowanymi RF-4EJ od 1993. Wcześniej istniały plany zastąpienia Phantomów rozpoznawczymi wariantami F-15J/DJ, dla których zasobniki miał opracować koncern Toshiba. Z powodu nie spełnienia wymogów technicznych resortu obrony, zarzucono je.

Pozbawiony uzbrojenia RF-4E wyposażono w system panoramicznych kamer telewizyjnych i termowizyjnych, umożliwiających prowadzenie obserwacji obiektów z dużej odległości i z dowolnej wysokości w dzień i w nocy oraz w każdych warunkach pogodowych. Japońskie samoloty były wykorzystywane m.in. podczas oceny skutków trzęsienia ziemi i tsunami z marca 2011 dla uszkodzonej elektrowni jądrowej Fukushima Daiichi. Ostatnio były wykorzystywane podczas w identyfikacji domostw w związku z osunięciami ziemi po trzęsieniu ziemi na Hokkaido we wrześniu ubiegłego roku.

Począwszy od 1968, Kōkū Jieitai użytkowały łącznie 138 F-4E Phantom II w wersji myśliwskiej, z których 96 zostało zmodernizowanych do standardu F-4EJ Kai. Łącznie w służbie pozostaje obecnie 60 samolotów. 2 grudnia 2018 ogłoszono plany rozformowania trzech eskadr, wyposażonych w te samoloty w latach 2019-2020.

Analiza
Po wycofaniu japońskich RF-4E Phantom i założeniu, że nie zostaną odprzedane innemu państwu, jedynym użytkownikiem tego wariantu na świecie pozostaną wojska lotnicze Islamskiej Republiki Iranu. Według raportu Global Security, jedynie cztery egzemplarze pozostają w linii, ale ich wycofanie z powodu niskiej kultury technicznej wydaje się kwestią czasu.

Wcześniej, ostatnie samoloty tej wersji zostały wycofane w marcu 2015 przez Turcję (8 zmodernizowanych RF-4E/TM po wcześniejszej katastrofie dwóch samolotów, w wyniku której zginęło 4 lotników) oraz w maju 2017 przez Grecję (trzy samoloty z 348. Eskadry Rozpoznania Taktycznego Matia ze 110. Skrzydła Lotnictwa Bojowego).