2 stycznia Ministerstwo Obrony Finlandii poinformowało o planowanych próbach następców wielozadaniowych myśliwców F/A-18 Hornet. W ramach inicjatywy HX Challenge między 9 stycznia a 26 lutego 2020 sprawdzone zostaną oferowane w programie HX samoloty Eurofighter Typhoon, Dassault Rafale, Saab JAS 39E/F Gripen, Lockheed Martin F-35 i Boeing F/A-18E/F Super Hornet (Gripen E/F w programie HX, 2019-02-01).

Obecnie Suomen ilmavoimat operuje 62 wielozadaniowymi myśliwcami F/A-18 Hornet, w tym 55 jednomiejscowymi w wariancie C oraz 7 dwumiejscowymi w wariancie D. Zastąpiły w linii samoloty MiG-21bis i Saab 35 Draken. Według planów, wszystkie F-18 Hornet zostaną wycofane około 2025 / Zdjęcie: Ministerstwo Obrony Finlandii

Obecnie Suomen ilmavoimat operuje 62 wielozadaniowymi myśliwcami F/A-18 Hornet, w tym 55 jednomiejscowymi w wariancie C oraz 7 dwumiejscowymi w wariancie D. Zastąpiły w linii samoloty MiG-21bis i Saab 35 Draken. Według planów, wszystkie F-18 Hornet zostaną wycofane około 2025 / Zdjęcie: Ministerstwo Obrony Finlandii

Samoloty mają zostać poddane tygodniowym próbom w locie w bazie lotniczej Pirkkala w regionie Pirkanmaa w południowo-zachodniej części kraju, gdzie mieści się dowództwo Satakunta.

Zgodnie z założonym harmonogramem między 9-17 stycznia testowany będzie Typhoon, w dniach 20-28 stycznia Rafale, od 29 stycznia do 6 lutego Gripen E, między 7 i 17 lutego F-35 Lightning II a od 18 do 26 lutego F/A-18E/F Super Hornet. Próbne loty będą odbywać się w wyznaczonych terminach w dni robocze od 8 do 16 czasu lokalnego. W wybrane dni zostaną przeprowadzone loty nocne w trudnych warunkach widoczności.

Dyrektor programu HX, pułkownik Juha-Pekka Keränen poinformował że taka procedura pozwoli na uczciwą i wyważoną ocenę wszystkich ofert. Szczególnie istotne będzie działanie systemów pokładowych samolotów, zwłaszcza czujników optoelektronicznych w trudnych warunkach atmosferycznych i pogodowych, jakimi cechuje się klimat Finlandii.

Drugi etap będzie polegał na wykorzystaniu zebranych danych i wartości wydajności uzyskanych podczas HX Challenge w wirtualnych symulatorach przy użyciu czterech samolotów jednego typu. Kolejny etap będzie polegał na symulacji długoterminowej gry wojennej, opartej o założenia fińskiego systemu obronnego.

Ponadto, niektóre wskaźniki zostaną zweryfikowane podczas lotów testowych w krajach macierzystych oferentów, a także poprzez symulacje i testy laboratoryjne.

W ocenie wezmą udział nie tylko wojska lotnicze (Suomen ilmavoimat), ale także zostanie wsparta przez wojska lądowe (Maavoimat), marynarkę wojenną (Merivoimat), połączone dowództwo sił zbrojnych oraz wyspecjalizowane agencje: Dowództwo Logistyczne (Puolustusvoimien logistiikkalaitos), agencja obrony cybernetycznej FDFC5A czy fińska agencja wywiadu wojskowego (Puolustusvoimien tiedustelulaitos).

Samoloty zostaną przetestowane w pięciu kategoriach operacji: zwalczania celów powietrznych, celów lądowych, celów morskich, uderzenia dalekiego zasięgu typu stand-off, a także operacje wywiadu, nadzoru, rozpoznania i wskazywania celów. Samoloty zostaną przetestowane pod kątem wsparcia działań wojsk lądowych i marynarki wojennej.

Analiza
Program HX rozpoczęto 19 listopada 2015. Pierwsze zapytanie ofertowe wysłano jeszcze w grudniu. Wstępne oferty w programie HX wpłynęły do 22 listopada 2016. Przegląd propozycji trwał do kwietnia 2017, po czym wystosowano zaproszenie do składania szczegółowych ofert.

Ocenie podlegają koszty zaopatrzenia, eksploatacji i konserwacji systemów oraz metody kalkulacji. Oferty są analizowane ze szczególnym uwzględnieniem proponowanych pakietów uzbrojenia, wyposażenia szkoleniowego i systemów dowodzenia i kontroli (C2). W październiku 2019 wysłano zrewidowane zapytania ofertowe. W bieżącym roku zostanie wysłane ostateczne zapytanie ofertowe. Decyzja o wyborze ma nastąpić w 2021 roku.