12 lutego Dowództwo Sił Operacji Specjalnych Sił Zbrojnych Ukrainy (KSSO ZSU) poinformowało, że latem br. na terytorium Ukrainy zostanie zorganizowane wielonarodowe ćwiczenie wojsk specjalnych o kryptonimie Silver Saber-21 z udziałem jednostek specjalnych z Polski i Stanów Zjednoczonych. Ćwiczenie certyfikuje ukraińskie jednostki podległe KSSO ZSU do włączenia ich do Sił Odpowiedzi NATO (NATO Response Force, NRF).

Ukraińskie jednostki specjalne będą przechodzić ocenę poziomu pierwszego NEL-1, obejmującą przegląd i informację zwrotną na temat koncepcji włączenia ich do zdolności operacyjnych Sojuszu. W ubiegłym tygodniu przedstawiciele Dowództwa Komponentu Wojsk Specjalnych (DKWS) wzięli udział w konferencji planistycznej, podczas której omówiono szczegóły organizacji i przeprowadzenia ćwiczenia Silver Saber-21.

Ćwiczenie jest to pierwszy z dwóch etapów certyfikacji ukraińskich jednostek specjalnych przed wystawieniem wydzielonego komponentu do dyżuru operacyjnego w ramach rotacji NRF w 2022. Co ciekawe, choć nie podano która jednostka podległa KSSO ZSU wejdzie w skład Sił Odpowiedzi NATO, to warto przypomnieć, że pierwsza jednostka z tego państwa, a mianowicie 140. Samodzielny Ośrodek Sił Operacji Specjalnych (JW A0661) z Chmielnickiego, został certyfikowany do NRF jako jednostka operacji specjalnych (SOF, Special Operations Forces) 24 czerwca 2019 podczas ćwiczenia na Litwie.

W marcu 2020, ówczesny dowódca KSSO ZSU, gen. broni Ihor Łuniew informował, że w 2021 kolejna jednostka specjalna zostanie certyfikowana przez NATO. Dodał także, że certyfikowana rok wcześniej JW A0661 zostanie podporządkowana operacyjnie pod DKWS, jeśli zostanie podjęta decyzja o użyciu siły przez Radę Północnoatlantycką.

Oprócz JW A0661, pod KSSO ZSU podległe są: 3. Pułk Specjalnego Przeznaczenia (JW A0680) w Kropiwnickim, 8. Pułk Specjalnego Przeznaczenia w Chmielnickim (JW A0553), 73. Morski Ośrodek Specjalnego Przeznaczenia (JW A1594) z Oczakowa, a także cztery Centra Informacji i Działań Psychologicznych z Gujwy (16.; JW A1182), Browarów (72.; JW A4398), Lwowa (74.; JW A1277) i Odessy (83.; JW A2455) oraz 99. Samodzielny Batalion Sztabowy (JW A3628) w Kijowie i 142. Centrum Szkoleniowe (JW A2772) w Berdyczowie. Jednostki te są wspierane przez 35. Eskadrę Lotnictwa Mieszanego z Winnicy.

Ukraina jest trzecim państwem spoza Sojuszu Północnoatlantyckiego, którego siły zbrojne dopuszczono w 2014 do udziału w rotacjach Sił Odpowiedzi NATO. Wcześniej, w 2008 i 2013, dopuszczono Finlandię i Szwecję. Natomiast w 2015 – Gruzję. NRF powołano do życia w listopadzie 2002 podczas Szczytu NATO w Pradze jako siły szybkiego reagowania Sojuszu, złożone z komponentu lądowego, lotniczego, morskiego i sił specjalnych, pozostające w stałej gotowości operacyjnej na czas rotacji (Polska na czele VJTF, 2019-12-31).